แม้ทุกคนต่างรู้เรื่องอันตรายเกี่ยวกับบุหรี่มวน ว่าเมื่อสูบไปแล้วเราจะเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งปอด ซึ่งโทษของบุหรี่ประเภทยาสูบ ที่คนต่างมีทัศนคติว่าทำให้เกิดความเสี่ยง แท้จริงแล้วภัยความอันตรายของควันบุหรี่หรือการสูบบุหรี่มีมากกว่าแค่ความเสี่ยง แต่เป็นอาการเจ็บป่วยภายในระยะยาวที่ส่งผลจริง
และเพื่อให้เข้าใจผลเสียของบุหรี่มวนอย่างลึกซึ้ง เราจึงต้องเจาะลึกถึงสารก่อโรค กับสารเสพติดที่อยู่ในตัวยาสูบ ว่ามีอะไรบ้าง ส่งผลต่อร่างกายอย่างไร รวมไปถึงหนทางแก้ปัญหาเลิกบุหรี่ให้ขาดด้วยบุหรี่ไฟฟ้า มีข้อดีอย่างไร ทำไมคนถึงเลือกบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสิ่งทดแทนบุหรี่มวน
โทษของบุหรี่ทั่วไป แบ่งกี่ประเภท
ผลเสียของบุหรี่ที่เราจะกล่าวข้างต้น คือบุหรี่ชนิดที่มีวัตถุดิบเป็นใบยาสูบ ที่เป็นสารตั้งต้นที่ไม่ได้มีการสกัดให้สารพิษออกไปจากตัวใบจนหมด และเมื่อนำมาผลิตเป็นบุหรี่มวน ก็จะส่งผลกระทบเข้าสู่ร่างกายอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และสารเหล่านี้ยังก่อให้เกิดโรคภัยมากมาย ทำให้สมดุลของกระบวนการทำงานในร่างกายบกพร่องจนนำไปสู่โรคหลักและโรคแทรกซ้อน ซึ่งโทษของบุหรี่ที่เกิดผลกระทบแบ่งออกได้ดังนี้
บุหรี่มือหนึ่ง
โทษของบุหรี่มือหนึ่ง มีชื่อเรียกว่า Firsthand Smoke คือควันที่ผู้สูบดูดเข้าไป เป็นควันที่วิ่งจากตัวบุหรี่ส่งตรงไปถึงร่างกายผู้สูบ ซึ่งให้ผลเสียหรือโทษของบุหรี่มวนแบบทางตรง แสดงว่าตัวผู้สูบจะได้รับสารเคมีที่ตกค้างจากการสกัดใบยาสูบที่เผาไหม้ลงไปในปอดอย่างครบถ้วน จากยาสูบที่มีสารเคมีที่เป็นพิษถึง 7000 ชนิด และรับนิโคตินที่เป็นสารเสพติดเต็มร้อยเปอร์เซ็นต์ ซึ่งสารเหล่านี้ให้ผลเสียทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
บุหรี่มือสอง
Secondhand Smoke หรือโทษของบุหรี่มือสอง เป็นผลกระทบจากกระบวนการพ่นควันออกมาจากตัวผู้สูบบุหรี่ และควันที่เกิดจากการเผาไหม้ที่โคนบุหรี่ ซึ่งเป็นควันจากยาสูบที่เผาไหม้ ส่งผลกระทบที่กระจายออกไปสู่คนรอบข้างในระยะเวลายาวและสั้น แต่ผู้รับก็ยังคงได้สารเคมีทุกชนิดจากผู้สูบอยู่ดี
บุหรี่มือสาม
โทษของบุหรี่มือที่สาม หรือที่เรียกว่า Thirdhand Smoke เป็นสารพิษที่มีสารเคมีจากควันบุหรี่ตกค้างอยู่ตามเสื้อผ้า เฟอร์นิเจอร์ หรือสิ่งของที่สามารถดูดซับกลิ่นและควันได้ เป็นภัยร้ายจากการทิ้งร่องรอยของผู้สูบ ซึ่งโทษของบุหรี่มือสาม เป็นสิ่งที่น้อยคนนักจะตระหนักถึง ว่ามีความร้ายแรงเช่นกัน
สารพิษที่พบได้ในบุหรี่มวน
ในใบยาสูบทีสกัดและกระดาษมวนบุหรี่ ล้วนแล้วแต่เป็นโทษ เพราะสารพิษที่ไม่ได้ขจัดออกไปร้อยเปอร์เซ็นต์ประกอบกับกลไกที่ทำให้เกิดควันด้วยการเผาไหม้ ทำให้สารพิษมากกว่า 7,000 ชนิดแล่นเข้าสู่ร่างกายผู้ที่รับกลิ่นเข้าไป ซึ่งสารพิษแต่ละชนิดคือส่งผลเสียต่อร่างกายมากกว่าที่ใครหลายคนตระหนัก โดยเราจะเจาะลึกสารที่ส่งผลกระทบกับร่างกายที่ชัดเจนมีดังนี้
- ทาร์ (Tar) เป็นสารที่ให้โทษทางด้านระบบทางลมหายใจ มีลักษณะเป็นละอองขุ่นเหลวจากควันบุหรี่ ซึ่งสารทาร์จะเกาะตัวอยู่บริเวณปอดและทางเดินหายใจ ที่มีการตกค้างของทาร์ก่อให้เกิดโรคมะเร็งปอด ซ้ำยังทำให้เยื่อบุหลอดลมทำงานผิดปกติ
- นิโคติน (Nicotine) นิโคติน เป็นสารที่ส่งปฏิกิริยากับร่างกายทางระบบประสาท ที่มีทั้งข้อดีและข้อเสีย ข้อดีคือช่วยลดความเครียด กระตุ้นให้ร่างกายผ่อนคลาย ในขณะเดียวกันข้อเสียของนิโคตินคือ ทำให้ผู้สูบบุหรี่เกิดอาการเสพติดนิโคติน
- สารจำพวกโลหะหนัก ภาพรวมของพวกโลหะหนัก เป็นสารที่มีลักษณะเป็นโลหะธาตุมีความหนาแน่นสูง ไม่ว่าจะเป็นสารหนู สังกะสี หรือโครเมียม และสารชนิดอื่น ๆ จัดอยู่ในสารที่ให้โทษอันดับต้น ๆ เป็นสารก่อมะเร็งชั้นดี
- ไนโตรเจนไดออกไซด์ (Nitrogen Dioxide) เป็นสารที่ให้โทษของบุหรี่มวนจากควันบุหรี่ Nitrogen Dioxide เป็นสารชนิดก๊าซที่ลอยในอากาศเป็นเวลานาน ส่งผลต่อผู้ที่สูดดมเข้าไป ทำให้เยื่อบุทางเดินหายใจและถุงลมปอดมีปัญหา ทำให้เกิดการระคายเคือง มีโอกาสเป็นโรคถุงลมโป่งพองได้
- คาร์บอนมอนอกไซด์ (Carbon Monoxide) คาร์บอนมอนอกไซด์เป็นสารเผาไหม้ที่มีฤทธิ์ทำให้ออกซิเจนในเลือดมีน้อยลง ด้วยกลไกที่คาร์บอนมอนนอกไซด์ จะเข้าไปขัดขวางการทำงานลำเลียงออกซิเจนไปที่เม็ดเลือดแดงนั่นเอง
- ฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) เป็นสารที่เกิดจากกระบวนการผลิต ซึ่งฟอร์มาลดีไฮด์เป็นสารมีชื่อรู้จักกันทั่วไปว่า ฟอร์มาลิน เสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ โรคหลอดเลือดและหัวใจ ทั้งยังเร่งให้เกิดมะเร็งปอดมากขึ้นอีก ถือเป็นสารอันตรายที่เรารู้จักกันดีว่าถูกนำไปใช้กับศพ เพื่อไม่ให้ร่างกายเน่าเปื่อย
- แอมโมเนีย (Ammonia) เป็นสารที่เร่งให้ร่างกายดูดซับนิโคตินได้เร็วขึ้น แอมโมเนียจัดอยู่ในหมวดที่ทำให้เกิดอาการระคายเคืองต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเนื้อเยื่อ, หลอดลม, และจมูก ทำให้เกิดอาการแสบร้อน อักเสบตามบริเวณที่กล่าวไว้ข้างต้น
โรคร้ายแรงที่เกิดจากการสูบบุหรี่
แม้คนส่วนใหญ่จะเข้าใจโทษของบุหรี่ด้านโรคมะเร็งปอด แต่ความจริงโรคแทรกซ้อนที่ไม่ใช่แค่โรคแทรกซ้อนของบุหรี่มวนยังมีอีกมากมาย ซึ่งขึ้นอยู่กับร่างกายของแต่ละคน ว่าจะถูกสารเคมีประเภทไหนทำลายภูมิจนเกิดโรคขึ้นมา หากไม่รีบหาวิธีเลิกบุหรี่ โรคที่เราจะกล่าวถึงเหล่านี้ คงจะมาในไม่ช้า
- มะเร็งปอด มะเร็งปอดเป็นโรคอันดับ 1 ของผู้ที่สูบบุหรี่มวน ซึ่งเป็นโรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่ โดยระยะเริ่มต้นจะไม่แสดงอาการ ทำให้ผู้ที่สูบบุหรี่จัดไม่รู้ตัว จนกว่าจะได้รับการตรวจจากแพทย์ หรือมีอาการในระยะที่3 ที่อาจทำให้ร่างกายไม่สามารถฟื้นฟูกลับมาเป็นเหมือนเดิมได้ง่าย ทำให้ผู้ที่ตัดสินใจเลิกบุหรี่จะต้องเข้าไปตรวจเซลล์มะเร็งเพื่อให้มั่นใจได้ว่า ตนเองมีอาการเช่นใดเพื่อให้โทษของบุหรี่ไม่ไปทำร้ายเราเมื่อเข้าสู่กระบวนการเลิก
- ถุงลมโป่งพอง เป็นโรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่ ทำให้ลมเข้าปอดน้อยกว่าคนทั่วไป เกิดปัญหาใดด้านการหายใจ รวมไปถึงอัตราของออกซิเจนที่รับเข้าไปก็น้อยลง ส่งผลให้ร่างกายอ่อนแอ เหนื่อยง่าย ลดภูมิคุ้มกันลง ซึ่งเกิดจากโทษของบุหรี่มวนที่สูบเข้าไป
- โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคที่เกิดจากกรณีผนังหลอดเลือดเสื่อมสภาพ ทำให้เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่เพียงพอ ซึ่งเป็นอีกโรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่ ของโรคหัวใจนี้ ถือว่ามีโอกาสเกิดสูงพอ ๆ กับโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจเช่นกัน
- ปอดบวม โรคยอดฮิตที่เกิดจากการสูบบุหรี่แบบหนัก หากสูบหนักจะเกิดขึ้นกับปอดทั้งสองข้าง เป็นโรคที่อยู่ในภาวะติดเชื้อที่ปอด ส่งผลให้หายใจลำบาก มีไข้หนัก มีอาการอ่อนเพลีย หายใจยาก ซึ่งเป็นโรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่อีกปัจจัยหนึ่ง
บุหรี่ไฟฟ้าห่างไกลมะเร็งปอด ทางเลือกที่ดีกว่า
การที่ใครหลายคนพยายามหลีกเลี่ยงโรคภัยเพราะด้วยความชัดเจนอยู่แล้วว่า บุหรี่ไฟฟ้าปลอดภัยกว่าบุหรี่มวน ซึ่งสาเหตุของการที่บุหรี่ไฟฟ้าปลอดภัยกว่า เพราะกลไกทางเผาไหม้ ไม่ได้ใช้วัตถุดิบที่เป็นใบยาสูบและกระดาษ แต่ใช้กลไกทางไฟฟ้าสร้างความร้อนผ่านน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้าที่ไม่สารก่ออันตรายกับร่างกายแต่อย่างใด
อีกทั้งข้อดีของบุหรี่ไฟฟ้า คือการที่เป็นอุปกรณ์ทางเลือกให้กับผู้ที่ต้องการเลิกบุหรี่ เพราะน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้ามีสารนิโคตินที่เป็นสารเสพติดเดียวกันกับบุหรี่มวน เมื่อเราสูบไปแล้วจะเกิดอาการอิ่มนิค หรือรับนิโคตินเพียงพอจนไม่มีความอยากบุหรี่มวนอีก ทำให้เราสามารถหลีกเลี่ยงอันตรายได้ และบำบัดอาการเสพติดจนหายดี
สรุป
โทษของบุหรี่ ไม่ว่าจะเป็นบุหรี่ไฟฟ้าหรือบุหรี่มวน ก็ล้วนแต่ทำให้เสพติด แต่หากเราแคร์เรื่องสุขภาพ ทั้งหัวใจหรือปอด การเลือกบุหรี่ไฟฟ้าจึงควรเป็นตัวเลือกหลัก ๆ เพราะนี่คือตัวช่วยให้เราสามารถเลิกบุหรี่ได้ และระหว่างกระบวนการเลิก ก็ยังปลอดภัยต่อโรคภัยของบุหรี่มวนมอบให้